گنبد فضاکار


گنبدها، سازه‌هایی هستند که انتقال بار در آن‌ها، عمدتاً به صورت کششی بوده و به دلیل فرم سازه‌ای، قابلیت پوشش دهانه‌های نسبتاً وسیع را دارا هستند. فرم سازه‌ای این سازه‌ها، امکان استفاده از مصالح فشاری را علی‌رغم باربری کششی فراهم کرده است. هنگامی که از سازه فضاکار، برای سازه گنبدی استفاده استفاده می‌شود، انواع مختلفی از گنبد ها قابل اجرا هستند. سازه گنبدی بخشی از یک کره، بیضی‌گون، سهموی و یا هذلولوی است. در مقایسه با سایر انواع سازه‌ها، این نوع قابلیت پوشش دهانه‌های بزرگتری را داراست. به دلیل شکل هندسی این سازه، چنانچه منظور، محصور کردن فضای مشخصی با دو سازه، یکی از نوع چلیک و دیگری از نوع گنبد باشد، بدون شک سازه گنبدی مصالح سبک‌تری را به خود اختصاص خواهد داد. البته نباید فراموش کرد که اجرای سازه گنبدی نیروی کار ماهرتری را نسبت به سازه چلیک و یا تخت خواستار است.

برای طرح معماری سازه های فضاکارگنبدی، انواع زیر پیشنهاد می‌گردد: گنبد دنده‌ای[1]، گنبد اشودلر[2]، لملا[3]، دیامتیک[4]، اسکالپ[5]، پیازی[6]، گل ختمی[7]، فرازشی[8]، ژئودزیک[9] و نوانشی[10]. برای جزئیات هر‌یک از این انواع به نشریه 400 (آیین نامه سازه های فضاکار) مراجعه گردد.

 

[1] Ribbed Dome

[2] Schwedler Dome

[3] Lamella Dome

[4] Diamatic Dome

[5] Scallop Dome

[6] Onion Dome

[7] Mallow Dome

[8] Pellevated Dome

[9] Geodesic Dome

[10] Novated Dome

بازگشت